اثر سیستم های مختلف خاک ورزی و پیش تیمار بذر بر برخی خصوصیات مورفولوژی و عملکرد نخود دیم (cicer arietinum l.)

به­منظور مطالعه روش های مختلف خاک ورزی و پیش تیمار بذر بر برخی ویژگی های مورفولوژیکی و روابط بین عملکرد و اجزاء عملکرد نخود، آزمایشی به­صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه­ ای واقع در استان آذربایجان غربی، شهرستان پیرانشهر در سال زراعی 1391 اجرا شد. اجرا شد. خاک ورزی در چهار سطح (بدون خاک ورزی، شخم کاهش یافته (چیزل)، شخم عمیق (گاوآهن برگرداندار)+ چیزل، شخم عمیق+ چیزل+ دیسک) به عنوان کرت های اصلی و اعمال پیش تیمارهای مختلف روی بذر در چهار سطح: شاهد، آب، روی + فسفر و کیتوسان به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تعداد برگ ها، تعداد شاخه های اصلی، ارتفاع گیاه، تعداد نیام های دو دانه ای، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و تعداد گره تحت تأثیر معنی دار تیمارهای خاک ورزی و پیش تیمار قرار گرفتند. بیشترین و کمترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب در سیستم شخم کاهش یافته و بدون خاک ورزی به دست آمد. همچنین پیش تیمار بذور با روی + فسفر دارای بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک نسبت به سایر تیمارها بودند و کمترین میزان آنها در تیمار شاهد به دست آمد. عملکرد دانه به استثنای تعداد نیام های دو دانه ای با بقیه صفات مورد بررسی همبستگی مثبت و معنی داری داشت. به طور کلی، تیمار شخم کاهش یافته بیشترین اثر مفید بر صفات مورد بررسی داشت. همچنین کاربرد روی+ فسفر و کیتوسان به عنوان پیش تیمار بذر، سبب بهبود عملکرد و اجزای عملکرد نخود شد.